Μετατίθενται στο 2015 οι δημοτικές εκλογές;

Τη μετάθεση των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών από τον Ιούνιο του 2014 στο Νοέμβριο του 2015 φέρεται να έχει αποφασίσει η κυβέρνηση.

Του Νίκου Ηλιάδη Απο την "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ"

Σύμφωνα με ασφαλή πληροφορία της «ΜτΚ» έπειτα από αρκετές συζητήσεις μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων, καθώς και άτυπες συνεννοήσεις με τις συνδικαλιστικές ηγεσίες των αιρετών της αυτοδιοίκησης το Μέγαρο Μαξίμου έχει λάβει οριστικά την απόφαση μετάθεσης των εκλογών, η οποία πρόκειται να ανακοινωθεί εντός του προσεχούς διαστήματος.

Κυβερνητική πηγή ανέφερε στη «ΜτΚ» ότι η κυβέρνηση εξέτασε σοβαρά το ενδεχόμενο οι εκλογές για την αυτοδιοίκηση να μη διενεργηθούν ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές τον Ιούνιο του 2014, όπως είναι προγραμματισμένο, αλλά αργότερα. Ο ακριβής χρόνος διενέργειάς τους αρχικά παρέμεινε ανοιχτός, καθώς υπήρχαν προτάσεις και για το φθινόπωρο του 2014. Ωστόσο το Μέγαρο Μαξίμου φέρεται να έχει καταλήξει οριστικά στο Νοέμβριο του 2015.
Υπενθυμίζεται ότι μετά την ψήφιση του «Καλλικράτη» η θητεία των αιρετών της αυτοδιοίκησης έγινε πλέον πενταετής από τετραετής που ήταν έως τώρα. Ωστόσο η θητεία των νυν αιρετών ήταν κουτσουρεμένη στα τριάμισι χρόνια, καθώς ανέλαβαν καθήκοντα τον Ιανουάριο του 2011 και οι επόμενες εκλογές προβλέπονταν για τον Ιούνιο του 2014. Μετά τα νέα δεδομένα η θητεία των νυν διοικήσεων θα γίνει πενταετής και συγχρόνως οι αυτοδιοικητικές θα διενεργούνται πιθανότατα αυτόνομα και δεν θα συνδέονται με τις ευρωεκλογές. Αυτό βεβαίως δεν αποκλείεται να τροποποιηθεί εκ νέου στο μέλλον, αφού με την πενταετή διάρκεια της θητείας των αυτοδιοικητικών φαίνεται να συμπλέει η πλειονότητα των πολιτικών δυνάμεων.

Οι τέσσερις λόγοι
Σύμφωνα με την κυβερνητική πηγή το θέμα συζητήθηκε και σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών των κομμάτων που συμμετέχουν στην κυβέρνηση, όπου διαπιστώθηκε ότι υπάρχει κοινή βούληση για μετάθεση των εκλογών.
Οι σπουδαιότεροι λόγοι τους οποίους προβάλλουν όσοι υποστηρίζουν τη μετάθεση των εκλογών είναι οι ακόλουθοι:
1. Στις αρχές του 2014 αρχίζει η νέα προγραμματική περίοδος (ΕΣΠΑ 2). Αυτό σημαίνει πως από την 1η του επόμενου Ιανουαρίου πρέπει οι δήμοι και οι περιφέρειες να είναι πανέτοιμες για την προώθηση προς χρηματοδότηση από τα κοινοτικά ταμεία σειράς έργων και δράσεων. Εάν όμως οι εκλογές γίνουν τον Ιούνιο του 2014, ουδείς πρόκειται να ασχοληθεί με αυτό και θα χαθεί σχεδόν ολόκληρος ο πρώτος χρόνος της νέας προγραμματικής περιόδου.
2. Πολλά στελέχη, κυβερνητικά και αυτοδιοικητικά, θεωρούν λανθασμένη την ανάληψη καθηκόντων των νέων δημοτικών και περιφερειακών διοικήσεων στο μέσο της χρονιάς. «Στην περίπτωση αυτή οι νέες διοικήσεις θα είναι υποχρεωμένες να υλοποιούν προϋπολογισμούς και τεχνικά προγράμματα των προηγούμενων», σημειώνει πεπειραμένο στέλεχος της τοπικής αυτοδιοίκησης. Συμπληρώνει πως «το έως τώρα ισχύον, οι νέες διοικήσεις να αναλαμβάνουν καθήκοντα αρχές του χρόνου, είναι το καλύτερο».
3. Επιπλέον αρκετά αυτοδιοικητικά στελέχη θεωρούν ότι η ταυτόχρονη διενέργεια των εκλογών με τις ευρωεκλογές αποδυναμώνει και υποβαθμίζει το χαρακτήρα και των δύο αναμετρήσεων. Παράλληλα η διεξαγωγή τους κάθε Ιούνιο ενθαρρύνει την αποχή, καθώς πολλοί είναι αυτοί που θα προτιμήσουν τις παραλίες από την κάλπη. Εκτός αυτών οι πολίτες θα καλούνται να ψηφίζουν σε τρεις κάλπες (δήμος, περιφέρεια, ευρωβουλή), κάτι που δεν έχει γίνει ποτέ στο παρελθόν και είναι βέβαιο πως θα προκαλέσει συγχύσεις στους εκλογείς και προβλήματα στην εκλογική διαδικασία
4. Ο τέταρτος λόγος είναι καθαρά πολιτικός και έχει να κάνει με τη συνοχή της κυβέρνησης. Ο σχεδιασμός του Μεγάρου Μαξίμου είναι η τρικομματική κυβέρνηση να εξαντλήσει, ει δυνατόν, την τετραετία. Αυτό σημαίνει πως επιδίωξή του είναι οι επόμενες εθνικές εκλογές να γίνουν εντός του 2016. Υπό αυτήν την έννοια θα ήθελε να αποφύγει μία εκλογική αναμέτρηση που θα μπορούσε να ανατρέψει τους υπάρχοντες συσχετισμούς, καθώς σε αυτήν την περίπτωση θα ετίθετο ευθέως ζήτημα αναντιστοιχίας μεταξύ πολιτικής επιρροής των κομμάτων που συναποτελούν την κυβέρνηση και κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης και άρα θα προέκυπτε ανάγκη για άμεση προσφυγή και σε εθνικές κάλπες.

Εξυπηρετεί το ΠΑΣΟΚ
Η μετάθεση των αυτοδιοικητικών εκλογών εξυπηρετεί περισσότερο από όλους το ΠΑΣΟΚ, το οποίο διατηρεί σήμερα στην αυτοδιοίκηση ισχυρά ερείσματα, αφού το φθινόπωρο του 2010, οπότε εξελέγησαν οι νέες διοικήσεις σε περιφέρειες και δήμους, δεν είχε αρχίσει ακόμη ο εκλογικός κατήφορος για το τότε κυβερνών κόμμα.
Σύμφωνα με πληροφορίες το ενδεχόμενο μετάθεσης κατά σχεδόν ενάμιση χρόνο των αυτοδιοικητικών εκλογών συζητήθηκε ανάμεσα στον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά και στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Βαγγέλη Βενιζέλο, ενώ ενήμερος για το θέμα είναι και ο τρίτος εταίρος, ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ Φώτης Κουβέλης. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες τη μετάθεση των εκλογών θέλει κυρίως ο κ. Βενιζέλος, ενώ με θετικό πνεύμα αντιμετώπισε αυτό το ενδεχόμενο και ο κ. Σαμαράς. Θετική ήταν η γνώμη και του αρμόδιου υπουργού Εσωτερικών Ευριπίδη Στυλιανίδη, ενώ δεν έχε καμία αντίρρηση και το υπουργείο Οικονομικών, καθώς θα εξοικονομήσει κάμποσα εκατομμύρια ευρώ από την περιστολή της εκλογικής δαπάνης. Με την απόφαση αυτή θεωρείται πάντως βέβαιο ότι θα διαφωνήσουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης με πρώτο και καλύτερο το ΣΥΡΙΖΑ.

Διαφωνεί ο Γ. Μπουτάρης
Συζήτηση για το θέμα γίνεται και στους κόλπους των αιρετών της αυτοδιοίκησης. Η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, που είναι το συνδικαλιστικό όργανο των δημάρχων, επισήμως δεν έχει εξετάσει το θέμα. Ωστόσο σύμφωνα με πληροφορίες άτυπες συζητήσεις έχουν γίνει και αρκετοί εκ των δημάρχων, οι οποίοι μάλιστα εκλέγονται με άνεση, όπως ο Γιάννης Κουράκης στο Ηράκλειο και ο Κώστας Τζανακούλης στη Λάρισα, βλέπουν θετικά τη μετάθεση των εκλογών. Συζήτηση έγινε προ εβδομάδων και μεταξύ των «πράσινων» δημάρχων στην Ιπποκράτους. Και σε εκείνη τη συνάντηση το κλίμα ήταν υπέρ της μετάθεσης των εκλογών, ειπώθηκε όμως πως δεν πρέπει να είναι το ΠΑΣΟΚ εκείνο που θα θέσει το ζήτημα, καθώς κάτι τέτοιο θα εκλαμβανόταν ως αδυναμία εκ μέρους τους και προσπάθεια αποφυγής της λαϊκής ετυμηγορίας.
Με τη μετάθεση των εκλογών δείχνει να διαφωνεί ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης. Ο Γιάννης Μπουτάρης δήλωσε σχετικά στη «ΜτΚ»: «Δεν μπορώ να καταλάβω για ποιον λόγο είναι σκόπιμο να αλλάξει η ημερομηνία των εκλογών. Οικονομικά θα είναι πιο συμφέρουσα η ταυτόχρονη διεξαγωγή τους με τις ευρωεκλογές, για τις οποίες οι δαπάνες θα γίνουν έτσι κι αλλιώς».  
Αντιθέτως ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας και δήμαρχος Συκεών Σίμος Δανιηλίδης φαίνεται να συμφωνεί αλλά υπό προϋποθέσεις: «Για να γίνει δεκτή η καλών προθέσεων πρωτοβουλία και για να μην παρερμηνευτεί και παρεξηγηθεί, πρέπει να συγκεντρώσει την όσο το δυνατόν ευρύτερη ή και καθολική αποδοχή από την αυτοδιοίκηση αλλά και το πολιτικό σύστημα. Είναι δεδομένο ότι η διοικητική μεταρρύθμιση, έτσι όπως την οραματιστήκαμε και την προτείναμε ως τοπική αυτοδιοίκηση, δεν έχει ολοκληρωθεί. Απαιτείται περαιτέρω υποστήριξή της με μεταφορά αρμοδιοτήτων αλλά και με διασφάλιση και μεταφορά των αναγκαίων πόρων. Η δε τεραστίων διαστάσεων κρίση απέδειξε περίτρανα πόσο αναγκαία ήταν η μεταρρύθμιση στην αυτοδιοίκηση, καθώς σε διαφορετική περίπτωση περισσότεροι από 700 δήμοι θα είχαν χρεοκοπήσει ήδη μέσα στο 2011».

Αλλαγή στον τρόπο εκλογής των δημοτικών συμβούλων
Η μετάθεση των εκλογών θα απαιτήσει τροποποίηση του «Καλλικράτη». Σε αυτήν την περίπτωση το υπουργείο θα προωθήσει και ορισμένες άλλες αλλαγές, πλην της ημερομηνίας διενέργειας των εκλογών. Πρόκειται για διόρθωση ορισμένων μεμονωμένων αδυναμιών, οι οποίες εντοπίστηκαν κατά την εφαρμογή του «Καλλικράτη», καθώς και για υιοθέτηση αιτημάτων τα οποία υποβάλλονται από την ΚΕΔΕ. Ένα από αυτά αφορά τον τρόπο εκλογής των δημοτικών συμβούλων. Στον «Καλλικράτη» προβλέπεται ποσόστωση ανά δημοτική ενότητα, δηλαδή ο κάθε πρώην δήμος εκλέγει συγκεκριμένο αριθμό δημοτικών συμβούλων, οι οποίοι ψηφίζονται μόνον από τους εκλέκτορες του πρώην δήμου. Αυτό προτείνεται να αλλάξει και να υπάρχει ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο στο σύνολο του καλλικρατικού δήμου και οι δημοτικοί σύμβουλοι να εκλέγονται από το σύνολο των ψηφοφόρων. Επίσης προτείνεται να καταργηθούν τα τοπικά συμβούλια και να θεσπιστεί αιρετός πάρεδρος για κάθε δημοτική ενότητα, ο οποίος θα προέρχεται από την πλειοψηφία. Με την ίδια νομοθετική πρωτοβουλία ενδέχεται να τροποποιηθούν τα όρια ορισμένων δήμων. Η διάταξη θα αφορά σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα νησιωτικούς δήμους, οι οποίοι λόγω της μεγάλης έκτασής τους θεωρούνται δυσλειτουργικοί. Το θέμα αυτό αντιμετωπίζεται όμως με μεγάλη προσοχή, καθώς υπάρχουν φόβοι ότι θα πυροδοτήσει και άλλες αποσχιστικές τάσεις σε δεκάδες δήμους ανά την επικράτεια, κάτι το οποίο θέλει οπωσδήποτε να αποφύγει η κυβέρνηση. Στη συζήτηση περί ενδεχόμενου διαχωρισμού ακούστηκε κάποια στιγμή και το όνομα του δημάρχου Λαγκαδά. Ωστόσο, όπως κατηγορηματικά δηλώνει ο δήμαρχος Γιάννης Αναστασιάδης, «δεν υπάρχει κανένα τέτοιο ενδεχόμενο και επιπλέον δεν τίθεται από καμία πλευρά ζήτημα διαχωρισμού. Αντιθέτως, εάν υπάρξει τροποποίηση στα όρια των δήμων, αυτή πρέπει να είναι προ την κατεύθυνση διεύρυνσής τους».