Ένας από τους άξονες στους όποιους θα κινηθεί το νεοπαγές ΚΗΔΙΣΟ του Γιώργου Παπανδρέου, είναι η θεωρία της ανατροπής του ιδίου, τον Νοέμβριο του 2011. Παραδείγματος χάριν, ο βασικός στυλοβάτης του εγχειρήματος Μιχάλης Καρχιμάκης, δήλωσε ότι η παραίτηση Παπανδρέου συνιστά «θεσμική εκτροπή».
Ως προεκλογικό σλόγκαν μπορεί να δουλέψει. Ως πραγματική αποτίμηση των εξελίξεων που οδήγησαν τον Παπανδρέου στην παγκόσμια πρωτοτυπία να χάνει την Πρωθυπουργία χωρίς το κόμμα του να χάσει την πλειοψηφία στη Βουλή, δεν στέκει.
Για ανατροπή δεν μπορούσε να μιλήσει γιατί δεν θα μπορούσε να το στοιχειοθετήσει. Ούτε και τώρα μπορεί γι' αυτό και αφήνει σε άλλους να το προβάλουν...
Αυτός προφανώς είναι και ο λόγος για τον οποίο ο ίδιος ο Γιώργος Παπανδρέου άργησε τόσο πολύ να ανακαλύψει ότι... ανετράπη. Ακόμη και τότε που συνέβαινε η «ανατροπή» δεν είπε λέξη. Αντίθετα σε πρώτη φάση προσπάθησε να συνεχίσει να κυβερνάει με το όνομα… Φίλιππος Πετσάλνικος.
Όταν απέτυχε, παρέμεινε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ως τον Μάρτιο του 2012 και βουλευτής του κόμματος. Περί θεσμικής εκτροπής και αλλά διηγήματα δεν ακούστηκε τίποτε. Στις διεθνείς περιπλανήσεις του προέβαλε απλώς τις θαυμαστές ιδέες που είχε για να σώσει την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Για ανατροπή δεν μπορούσε να μιλήσει γιατί δεν θα μπορούσε να το στοιχειοθετήσει. Ούτε και τώρα μπορεί γι' αυτό και αφήνει σε άλλους να το προβάλουν...
Με βάση τα πραγματικά περιστατικά η περίφημη ανατροπή του Παπανδρέου από την πρωθυπουργία δεν ήταν παρά η προσπάθεια για… εθελουσία απόδραση του από την πρωθυπουργία.
Ήταν μάλιστα η δεύτερη απόπειρα. Η πρώτη οργανώθηκε από τον ίδιο ένα μεσημέρι τον Ιούνιο του 2011 όταν τηλεφώνησε στον Σαμαρά και του πρόσφερε την πρωθυπουργία για να συγκυβερνήσουν. Ποια ανατροπή;
Η περίφημη ανατροπή του Παπανδρέου από την πρωθυπουργία δεν ήταν παρά η προσπάθεια για… εθελουσία απόδραση του από την πρωθυπουργία.
Δηλαδή ο Παπανδρέου ήταν πρόθυμος να εγκαταλείψει την Πρωθυπουργία μόλις ένα χρόνο από τότε που έσυρε – μόνος του - τη χώρα σε διεθνή οικονομικό έλεγχο. Ο λόγος ήταν γνωστός στους παροικούντες: οι πρώτες αποτιμήσεις του Μνημονίου έδειχναν ότι αυτό που αποφάσισε οδηγούσε στην καταστροφή και ήθελε να το φορτώσει σε άλλον.
Αφού δεν το δέχθηκε, ο Σαμαράς το φόρεσε στον Βενιζέλο στον οποίο έδωσε τη μισή πρωθυπουργία και ολόκληρο τον χειρισμό του Μνημονίου, για το οποίο δεν τον είχε ρωτήσει ούτε μια φόρα όταν το συνομολογούσε με τους ξένους.
Γιατί το δέχθηκε ο Βενιζέλος είναι άλλη υπόθεση, αλλά πάντως ήταν φανερό ο Παπανδρέου άρχισε να βγάζει την ουρά του απέξω.
Παρ όλα αυτά πανηγύρισε - με χειροκροτητές τους υπουργούς του στο υπουργικό συμβούλιο - τον Ιούλιο του 2011 όταν αποφασίστηκε το πρώτο κούρεμα του 21%. Και θεώρησε ότι έχει καταγάγει θρίαμβο στις 26-27 Οκτωβρίου 2011, όταν αποφασίστηκε το μεγάλο κούρεμα με αντάλλαγμα δεύτερο Μνημόνιο.
Το πρόβλημα του προέκυψε όταν διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να το περάσει στη Βουλή.
Οι βουλευτές που αντιδρούσαν δεν ήταν μόνο οι «Βενιζελικοί», ώστε να θεμελιώνεται ο ισχυρισμός ότι τον έριξε ο Βενιζέλος. Από τους 35 περίπου που εκδηλώθηκαν οι τρεις στους τέσσερις είχαν ψηφίσει… Παπανδρέου, το 2007. Πού να τους βρει ο Βενιζέλος τόσους βουλευτές;
Πρακτικά τον Παπανδρέου τον ανέτρεψε η ακρισία με την οποία προσέφυγε στην ιδέα του Δημοψηφίσματος για να παρακάμψει τη Βουλή.
Πρακτικά τον Παπανδρέου τον ανέτρεψε η ακρισία με την οποία προσέφυγε στην ιδέα του Δημοψηφίσματος για να παρακάμψει τη Βουλή.
Ο Σαρκοζί με τη Μέρκελ που είχαν ιδρώσει για να επιβάλουν το κούρεμα στους ιδιώτες κατόχους των ελληνικών ομολόγων αντέδρασαν σκληρά γιατί το Δημοψήφισμα τίναζε στον αέρα την προσπάθεια τους: όλα ετίθετο υπό την αίρεση του αποτελέσματος.
Τι έγινε στις Κάννες, όπου εκλήθη ο Παπανδρέου για να δώσει εξηγήσεις και πόσα από τα «μπινελίκια» που άκουσε, όπως γράφτηκε, είναι ακριβή δεν αποσαφηνίστηκε ποτέ.
Όπως δεν αποσαφηνίστηκε και ο ρόλος του Βενιζέλου που πήγε στις Κάννες επειδή τον πήρε μαζί του ο Πρωθυπουργός και βρέθηκε να συνομιλεί με τους ξένους, όμως αναρμοδίως, ενώ στη συνέχεια κατά δική του ομολογία πήρε πρωτοβουλία ακύρωσης τους δημοψηφίσματος ερήμην του Πρωθυπουργού.
Αλλά αυτό δεν συνιστά ανατροπή. Η αν υπάρχει, ο ίδιος ανέτρεψε τον εαυτό του. Έχασε την πρωθυπουργία γιατί ο ίδιος οδηγήθηκε σε αδιέξοδο, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό με την απίστευτη ιδέα του Δημοψηφίσματος που έθετε σε αμφισβήτηση την πιο κρίσιμη απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Ελλάδα.
Αντί να επιδίδεται σε παλαβομάρες και να τον εξευτελίζουν στις Κάννες, θα όφειλε να κάνει το αυτονόητο, εφόσον δεν μπορούσε να πείσει τη Βουλή να εγκρίνει τις κοινοτικές αποφάσεις. Δηλαδή να φύγει όπως φεύγουν οι Πρωθυπουργοί: Με εκλογές.
Εκείνη τη στιγμή, αντί να επιδίδεται σε παλαβομάρες και να τον εξευτελίζουν στις Κάννες, θα όφειλε να κάνει το αυτονόητο, εφόσον δεν μπορούσε να πείσει τη Βουλή να εγκρίνει τις κοινοτικές αποφάσεις. Δηλαδή να φύγει όπως φεύγουν οι Πρωθυπουργοί: Με εκλογές.
Ότι ο ίδιος ζήτησε και του δόθηκε ψήφος εμπιστοσύνης προτού παραιτηθεί, έδειχνε ότι από ένα σημείο και πέρα έχασε τον μπούσουλα και η μόνη επιλογή που ο ίδιος άφησε στον εαυτό του ήταν να παραδώσει πινακίδες. Ενδεχομένως τον εξυπηρετούσε κιόλας εκείνη την ώρα.
Όταν τρία χρόνια αργότερα εμφανίζει το σενάριο της «θεσμικής εκτροπής», τη στιγμή που η θεσμική διαδικασία ήταν τυπικά άψογη, δείχνει ότι εξακολουθεί να μην συνειδητοποιεί το λάθος του. Η ότι οι εξηγήσεις δεν είναι πλέον πολιτικές.
Συνεπώς καλό το παραμύθι της «ανατροπής», αλλά δεν έχει δράκο. Και όσοι επιμένουν να βρουν κάτι σαν δράκο, θα καταλήξουν στον ίδιο τον Παπανδρέου.
