Ήπια ύφεση και νέα μέτρα με τον προϋπολογισμό του 2016. Του Παναγιώτη Δ. Κοϊτσίδη*

Ο προϋπολογισμός 2016 συνεχίζει τη δημοσιονομική προσαρμογή που είναι απαραίτητη για την αποκατάσταση της επενδυτικής εμπιστοσύνης αναθεωρώντας ωστόσο προς τα κάτω τους δημοσιονομικούς στόχους. Η μικρότερη του αναμενομένου ύφεση σε συνδυασμό με την αναθεώρηση των στόχων καθιστούν ρεαλιστική την επιτυχή εκτέλεση του προϋπολογισμού 2016 εξασφαλίζοντας περιβάλλον σταθερότητας χωρίς επιστροφή της οικονομίας σε ένα νέο έντονο υφεσιακό κύκλο ωστόσο η ιδιωτική κατανάλωση θα πληγεί καθώς η φορολογική επιβάρυνση θα είναι μεγάλη. Ειδικότερα το 2016 θα εφαρμοστούν μέτρα ύψους € 4,2 δις, εκ των οποίων τα € 2,2 δις αφορούν νέους φόρους και το € 1,4 δις σε παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό. Σημειώνεται όμως ότι περί το € 1,4 δις από το σύνολο των € 4,2 δις δεν έχουν αποσαφηνιστεί ακόμη καθώς επί της ουσίας οι παρεμβάσεις σε ασφαλιστικό και φορολογία θα εξειδικευτούν στις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η αύξηση των φορολογικών εσόδων θα προέλθει από: • Την αύξηση των συντελεστών του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων • Την αύξηση της προκαταβολής του φόρου εισοδήματος στους ελεύθερους επαγγελματίες • Την αύξηση συντελεστών φορολόγησης του εισοδήματος από ενοίκια • Την αναμόρφωση φορολογικών συντελεστών σε διάφορες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών • Την αύξηση συντελεστών φορολόγησης του αγροτικού εισοδήματος • Την σταδιακή κατάργηση των περισσότερων φοροαπαλλαγών που ισχύουν σήμερα. Επιπρόσθετα ο προϋπολογισμός 2016 προβλέπει μειώσεις στους μισθούς και στις συντάξεις και ένα πλήθος φιλόδοξων παρεμβάσεων στις δαπάνες της γενικής κυβέρνησης. Το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων θα ανέλθει σε € 6,75 δις, αυξημένο μόνο κατά € 350 εκ σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Θετική εξέλιξη αποτελούν οι προβλέψεις για την πορεία της Ελληνικής οικονομίας: • Για το 2015 η ύφεση αναμένεται να είναι τελικά μηδενική καθώς η οικονομία αντέδρασε καλύτερα του αναμενομένου στην κρίση που προέκυψε λόγω της αβεβαιότητας που επικράτησε αλλά και από την επιβολή των capital controls. • Το ΑΕΠ αναμένεται να ανέλθει το 2015 στα € 175,6 δις και θα υποχωρήσει στα € 174,4 δις το 2016, μειωμένο οριακά κατά 0,7% • Έτσι το πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 0,53% του ΑΕΠ από έλλειμμα 0,2% του ΑΕΠ το 2015 • Το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα € 316,5 δις το 2015 ή στο 180,2% του ΑΕΠ ενώ το 2016 θα αυξηθεί στα 187,8% του ΑΕΠ ή στα € 327,6 δις Πέραν αυτών το οικονομικό επιτελείο προβλέπει για το 2016: • Μείωση της δημόσιας και ιδιωτικής κατανάλωσης • Νέα κάμψη των επενδύσεων κατά 3,7% • Οριακή αύξηση των εξαγωγών με μικρή ενίσχυση των εισαγωγών • Σταθεροποίηση της ανεργίας στα επίπεδα του 25,4% Τέλος, τα δυο δομικά στοιχεία του προϋπολογισμού 2016, η πρόβλεψη για τον ρυθμό μεταβολής του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) και το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος ενδέχεται να επηρεαστούν αρνητικά από την διόγκωση του προσφυγικού προβλήματος, την σημαντική ενίσχυση των γεωπολιτικών κινδύνων και των ασύμμετρων απειλών που αντιμετωπίζουν οι ανεπτυγμένες χώρες καθώς επίσης και από μια ενδεχόμενη ανατροπή του κλίματος πολιτικής σταθερότητας και κοινωνικής συναίνεσης. * Ο Παναγιώτης Δ. Κοϊτσίδης είναι Οικονομολόγος και Δημοτικός Σύμβουλος Ωραιοκάστρου.